Павлодар, Ақмола және басқа облыстардың бірнеше аудандарының фермерлері құрғақшылықтан төмен өнім алды. Сонымен қатар, үш апта бұрын басталған жаңбыр егістіктерді тазартуға мүмкіндік бермей отыр. Осы маусымның қорытындысы бойынша зардап шеккен фермерлер өз шығындарын жаба алмайды, ал келесі жылы егін егу қаражат тапшылығына байланысты бұзылу қаупіне ұшырауы мүмкін. Аграрийлерді қолдау үшін Мәжіліс депутаты Айдарбек Ходжаназаров зардап шеккен аудандарда ТЖ режимін енгізу туралы ұсыныс жасады.
"Вегетациялық кезеңде Павлодар, Ақмола және басқа да облыстардың бірқатар аудандарында жауын-шашын деңгейі норманың 3-9% ғана құрады. Павлодар облысында бірқатар шаруашылықтарда алқаптардан 0,3 – 1 ц/га жиналуда. Мұндай егінді жинаудан гөрі тастаған арзанырақ", - деді Айдарбек Ходжаназаров депутаттар тобының сауал салуын айтып.
Қазір фермерлердің алдында несие бойынша міндеттемелерді қайтару мәселесі тұр. Бірақ үкімет ұсынған қолдау шаралары тиімсіз. Атап айтқанда, несиелер бойынша небәрі 3-9 айға кейінге қалдыру ең жақсы жағдайда мамыр айында, егіс кезеңінде аяқталады. Бұл ретте несие бойынша сыйақы сомасы 5% - дан 22% - ға дейін ұлғаяды. Бірақ мұндай кейінге қалдыруды алу үшін өрістердің зардап шеккенін құжаттап, ондаған бюрократиялық кедергілерден өту керек.
"Бұл жағдайда біз айқын нәрсені жасыруды тоқтатуды ұсынамыз. Облыс әкімдері климаттың өзгеруіне әсер етпейді, жаңбырдың болмауына жауап бермейді. Демек, құрғақшылық әкімнің сәтсіздігінен деуге болмайды. Бірақ залал фактілерін жасыру, бизнес пен халыққа көмек көрсетуден бас тарту - атқарушы биліктің тікелей жауапкершілігі. Құрғақшылықтан зардап шеккен аймақтарда төтенше жағдай жариялауды ұсынамыз. ТЖ режимін жариялау алгоритмін реттеу керек. Бүгінгі таңда ТЖ - бұл кредиторлар үшін бір жылдан астам мерзімге кейінге қалдырудың жалғыз заңды мүмкіндігі, алайда әкімдіктер ТЖ-ны қалай жариялау керектігін айлар бойы анықтап, бір орында тұрып, уақытын жоғалтуда. Үкіметтен әкімдіктер мен халыққа төтенше жағдай қалай, кім және қандай жағдайда жарияланатынын бекітуді, түсіндіруді және жеткізуді сұраймыз", - деп атап өтті Айдарбек Ходжаназаров.
Сондай-ақ, Мәжіліс депутаттары үкіметтен аграрлардың шығындарын, оның ішінде космомониторинг құралдарын пайдалана отырып белгілеу тетігін анықтауды сұрайды. Қаржы институттарына қосымша пайыздар мен айыппұлдарды есептемей, несиелерді бес жылға ұзарту тетігін әзірлеу ұсынылды.
Сонымен қатар, субсидиялар бойынша фермерлер алдындағы қарыздарды жедел төлеу қажет. Мысалы, тек Павлодар облысының қарызы 7,3 млрд теңгені құрайды.
