ҚТЖ компаниясы 7 наурыздан бастап жоғары коэффициенттерді енгізу арқылы магистральдық теміржол желісі (МТЖ) қызметтерінің құнын арттыруға ниетті. Астық трейдерлері осыдан кейін олар үшін экспортқа бір астық таситын вагонды жөнелту мөлшерлемесі 110%-ға өседі деп есептеді. Бұл туралы ElDala.kzхабарлайды.
Яғни, қазір Қазақстанның солтүстігінен Өзбекстанға бір астық таситын вагонның жеткізілімі 500 мың теңгеден аз болса, наурыз айынан бастап бағасы 1 млн теңгеден асады.
Экспорттаушылардың фермерлерден астық бағасын шамамен 10% төмендетуді сұраудан басқа амалы қалмайды. Осы маусымда көптеген дәнді дақылдардың рентабельділігі осындай шекте екенін ескере отырып, нөлге жұмыс істейтін шаруалар егуге сапалы дайындықпен қиындықтарға тап болады.
Сонымен қатар, теміржол қызметтеріне тарифті көтеру қашықтағы нарықтарға 2 млн тонна қазақстандық бидайды жеткізу үшін көлік субсидияларын енгізуді ұсына отырып, ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі сенген барлық әсерді жояды.
Ұзақ мерзімді перспективада т/ж тарифтерінің көтерілуі біз үшін дәстүрлі Орта Азия елдерінің нарығында да қазақстандық ауыл шаруашылығы өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігінің төмендеуіне алып келеді және өз үкіметінен көлік шығындарын субсидиялауды алатын ресейлік экспорттаушылардың сол жерде орнығуына көмектеседі.
"Қазақстан темір жолы" компаниясы өз шешімін ауқымды инфрақұрылымдық жобаларды қаржыландыру және магистральдық желілерді тиісті жағдайда ұстау қажеттілігімен түсіндірді.
Аталған мәселе бойынша ҚР Ұлттық экспедиторлар қауымдастығы "Атамекен" кәсіпкерлер палатасына жүгініп, 2023 жылы жүктерді тасымалдауға теміржол тарифтері үш рет көтерілгенін, сондай-ақ 2024 жылы да өсім болғанын атап өтті. Қауымдастық сарапшыларының пікірінше, ҚТЖ-ның жоспарланған өсуі бүкіл отандық бизнеске кері әсерін тигізеді.
KazGrain экспорттаушылардың Ұлттық қауымдастығы осындай ұстаныммен сөз сөйледі, ол осы мәселе бойынша ҚР премьер-министрі Олжас Бектеновке бірқатар ұсыныстармен жүгінген. Атап айтқанда, коэффициенттерді енгізуді 2025 жылдың 1 маусымына дейін кейінге қалдыру ұсынылды, өйткені көптеген экспорттаушылар сатып алушылармен ұзақ мерзімді келісімшарттар жасап, оларға бұрынғы тарифтерді енгізді. Сонымен қатар, тарифті көтеруді ақылға қонымды шектермен шектеу ұсынылды - 24% ("ҚТЖ" ҰК" АҚ қалағандай 110% емес).
Мұндай тәсіл Қазақстанға өткен егіннің артық астығынан арылуға, бидай бағасының тұрақтылығын сақтауға және елдің егіс фермерлеріне сапалы дайындалуға мүмкіндік береді.
