Ауыл шаруашылығы министрлігі 10 сәуірден бастап тұқымдық бидайды қоспағанда, Қазақстанға бидайды автомобиль көлігімен әкелуге алты айға тыйым салды. Бұл шара елге контрабандалық астық әкелуді шектеу мақсатында қабылданды. Бұл туралы Ауыл шаруашылығы министрлігінің баспасөз қызметі хабарлады.
Ауыл шаруашылығы вице-министрі Ербол Тасжүреков брифингте түсіндіргендей, соңғы бірнеше жылда отандық астық нарығы шекаралас елдерден бидайды контрабандалық жолмен әкелу салдарынан шығынға ұшырады. Салалық қауымдастықтардың мәліметтері бойынша, "сұр" импорт көлемі жылына 1,5-2 млн тоннаға жетеді, ал мемлекетке келтірілген жалпы шығын жыл сайын 5 500 млн мөлшерінде бағаланады.
Бұл ретте ішкі нарықта бағаның төмендеуі байқалады. Мысалы, 2022 жылдың шілде айының басынан бастап бидайдың құны тоннасына 170-185 мың теңгеден 80-85 мың теңгеге дейін төмендеді.
Ауыл шаруашылығы министрлігінде заңсыз астықты қабылдау және транзит бойынша антилидерлер Павлодар, Ақтөбе және Батыс Қазақстан облыстары деп аталды. ҚҚС төлемей әкелінген бидай шаруа қожалықтарына және жасырын реэкспорт түрінде, транзиттік тариф төлемей ресімделеді, Ауғанстан мен Орталық Азия елдеріне жіберіледі. "Қаржы мониторингі агенттігінің Павлодар облысы бойынша департаменті ЖШС-нің бірі 2021-2022 жылдар кезеңінде Өзбекстанға, Ауғанстанға және Тәжікстанға 1 млрд теңгеден астам сомаға 8,3 мың тонна көлемінде ресейлік контрабандалық астықты экспорттағанын анықтады. Бұл ретте жеңілдікті экспорттық тарифті алу үшін қазақстандық компания отандық шаруа қожалықтарының жалған шот-фактураларын пайдаланды, бұл транзиттік тарифтен жалтаруға және "ҚТЖ-Жүк тасымалы" ЖШС - не 150 млн теңгеге жуық сомада залал келтіруге мүмкіндік берді", - деді Ербол Тасжуреков.
Контрабандамен күресу үшін бидайды автомобиль көлігімен импорттауға тыйым салу туралы шешім қабылданды. Бұл ішкі астық нарығындағы жағдайды тұрақтандыруға мүмкіндік береді. Бұл ретте аграрийлерді тұқым материалымен қамтамасыз ету үшін тұқымдарды автокөлікпен жеткізуге рұқсат етіледі. Бұл жағдайда партиялар тұқым сапасы туралы куәлікпен бірге жүруі керек. Сондай-ақ, барлық тиісті салықтар мен алымдарды төлей отырып, астықты теміржол көлігімен жеткізуге ешқандай шектеулер белгіленбейді.
