Ауыл шаруашылығы министрлігі Қаржы министрлігіне Ұлттық биобанкті сақтауға және құруға, сондай-ақ "Асыл Түлік" республикалық асыл тұқымды мал шаруашылығы орталығының базасында өнімділігі жоғары жануарларды сатып алуға және ұстауға бағытталған жаңа бағдарлама бойынша 2025-2027 жылдарға бюджеттік өтінім берді. 2025 жылға арналған болжамды қажеттілік 250 млн теңгені құрайды. Бұл туралы ҚР премьер-министрі Олжас Бектенов Сенат депутаттарының сауалына жауап бере отырып хабарлады.
Үкімет басшысының ақпараты бойынша, Ғылым және жоғары білім министрінің 2024 жылғы 29 қазандағы бұйрығымен "Асыл Түлік" базалық қаржыландыру субъектілерінің тізбесіне енгізілген. Сондықтан орталықты қаржыландыру 2025 – 2027 жылдарға арналған республикалық бюджетті түзету кезінде қаралатын болады.
"Базалық қаржыландырудың мақсаты ғылыми инфрақұрылымды қамтамасыз етуге және мүлікті, оның ішінде ғимараттарды, жабдықтар мен материалдарды ұстауға, ғалымдардың, әкімшілік және қызмет көрсетуші персоналдың еңбегіне ақы төлеуге арналған ағымдағы шығыстарды жабу болып табылады", - деп түсіндірді Олжас Бектенов.
Сондай-ақ, премьер-министр депутаттардың асыл тұқымды мал шаруашылығын бақылауды күшейту туралы ұсынысына жауап берді. Оның айтуынша, ҚР-да осы саладағы халықаралық тәжірибе талданған. Егер Қазақстанда асыл тұқымды мал басын есепке алуды республикалық палаталар жүзеге асырса, онда Ресей мен Беларусьте
шаруашылық жүргізуші субъектілер жүргізеді, ал мемлекеттік бақылауды мемлекеттік тайпалық қызметтер жүзеге асырады. Еуропа (Франция және Латвия) және Солтүстік Америка (АҚШ және Канада) елдерінде асыл тұқымды мал шаруашылығы жүйесін ұйымдастырудың моделі нарықтық қатынастардың жетілуіне байланысты. Бұл модельдің орталығы қауымдастықтар атынан жеке ұйымдар болды. Бұл ретте осы елдерде асыл тұқымды малдарды қадағалау жүйесі жолға қойылған және осы салада мемлекеттік бақылау жүзеге асырылуда.
"Осыған байланысты қазіргі уақытта Министрлік асыл тұқымды мал шаруашылығы саласында заңнамалық түзетулер әзірлеу бойынша жұмыс жүргізуде. Атап айтқанда, селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстардың жай-күйіне, оның ішінде асыл тұқымды малдарды бағалау және индекстік бағалау жөніндегі қызметтердің сапасына мемлекеттік бақылауды күшейту, асыл тұқымды мал шаруашылығы жөніндегі мемлекеттік инспекторлардың өкілеттіктерін кеңейту көзделеді. Сонымен қатар, асыл тұқымды өнім импортының сапасын бақылау бөлігінде уәкілетті органның құзыретін толықтыру мүмкіндігі қарастырылуда", - деп түйіндеді Олжас Бектенов.
