Қазақстанда соңғы үш жылда мал шаруашылығындағы қауіпті аурулар ошақтарының саны 44,7%-ға төмендеді (2021 жылы — 331, 2022 жылы — 299). Дегенмен, ветеринария ауыл шаруашылығының ең проблемалы бағыттарының бірі және мал шаруашылығының тиімді дамуына елеулі кедергі болып қала береді. Процестерді автоматтандыру және жануарлардың өмірлік циклін қадағалау жүйесін құру Қазақстандағы эпизоотиялық қауіпсіздікті айтарлықтай жақсартуға мүмкіндік береді деп күтілуде. Бұл туралы ҚР премьер-министрінің баспасөз қызметі хабарлады.
Ауыл шаруашылығы вице-министрі Аманғали Бердалин Үкіметте өткен талқылауда айтқандай, ет өңдеу кәсіпорындарында, мал сою және ет саудасы орындарында жануардың өмірлік циклі туралы ақпарат қамтылатын QR-коды бар сараптама актілерін беру ұсынылады. Бұл союға дейін ветеринариялық тексеруден өтпеген және кейін ұшалар мен органдардың ветеринариялық-санитариялық сараптамасынан өтпеген жануарларды союға мүмкіндік береді.
"Бұл рәсімді автоматтандыру жобасы Атырау, Ақмола, Қарағанды, Жамбыл, Түркістан, Алматы, Жетісу облыстарында және Алматы қаласында пилоттық режимде іске қосылды", — деді вице-министр.
АШМ деректері бойынша Қазақстан аумағында союдың 937 нысаны бар. 2023 жылдың басынан бастап ветеринариялық-санитариялық инспекторлар ветеринариялық талаптарға сәйкес келмейтін 661 сою алаңының есептік нөмірлерін алып тастады.
"Бір кездері сою алаңдары аулада союдың алдын алу үшін уақытша шара ретінде құрылған. Етті сату мақсатында мал сою үшін сою орындарын ветеринариялық-санитариялық сараптама зертханаларымен жабдықтау қажет. Біз әкімдіктерге осы алаңдардың иелеріне оларды барлық қажетті заттармен жабдықталған сою пункттеріне қайта форматтау қажеттігі туралы түсіндіруді тапсырдық. Сонымен қатар, ветеринарлық бақылау жүйесін болашақта автоматтандыру үшін бұл нысандарды компьютерлермен жабдықтау, интернетке қосу қажет", - деп жалғастырды Аманғали Бердалин.
Тағы бір маңызды мәселе - ветеринарлық зертханалардың материалдық-техникалық жабдықталуы.
"ЕАЭО елдерінен және үшінші елдерден импортталатын жануарлардан алынатын өнімнің қауіпсіздігін айқындау үшін сараптама ЕАЭО техникалық регламенттерінің талаптарына сәйкес жүзеге асырылуы тиіс. Алайда, техрегламенттерде белгіленген 70-тен астам көрсеткіштің ішінен қалдық заттарды анықтауға зерттеу жүргізілуі тиіс, ветеринариялық зертханалардың қолданыстағы жарақтандырылуы тек жетеуінен зерттеу жүргізуге мүмкіндік береді. Зертханаларды аналитикалық жабдықтармен соңғы жабдықтау 2006-2008 жылдары жүргізілді. Көптеген құрылғылар ескірген және тоқтатылған, оларды жаңғырту мүмкін емес", — деді Аманғали Бердалин.
Бүгінгі таңда антибиотиктерді анықтау үшін зертханалық жабдықтармен жабдықтауға ең аз қажеттілік 3,8 млрд теңгені құрайды. Оны сатып алу жануарлардан алынатын өнімдердің қауіпсіздігін бақылауды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.