Қазақстанда ауыл шаруашылығы техникасының 76%-ы тозған, ал ауыл шаруашылығы паркін жаңартудың қазіргі қарқынымен жылына 4,5%-ы ауыл шаруашылығы паркін толық жарақтандыруға 15 жыл қажет. Техника құнына утиль алымы қолданылады, бұл оны аз қолжетімді етеді. Бұл туралы Сенат депутаты Әли Бектаев ҚР премьер-министріне өтініш білдіріп, ауыл шаруашылығы техникасына утиль алымынан бас тартуды ұсынды.
"2024 жылғы жағдай бойынша трактор үшін кәдеге жарату алымы 370 мыңнан 7 млн 380 мың теңгеге дейін, ал комбайн үшін – 1 млн 600 мыңнан 8 млн теңгеге дейін құрайды. Әрең күн көретін шаруалар үшін бұл сома үлкен жүктеме болып табылады. Кәдеге жарату алымын төлей алмаған шаруашылықтар жаңа техника сатып алмай, ескі тракторлар мен комбайндармен астық егіп, жинайды", - деді Әли Бектаев.
Ол фермерлердің өздері пайдаланудан шыққан техниканы бөлшектерге бөліп, жойып тастайтынын атап өтті. Қолдануға болмайтын техниканың қалған бөліктері металл сынықтарға кетеді. Осылайша, бұл процеске кәдеге жарату бағдарламасының негізгі операторы болып табылатын "Жасыл даму" компаниясы қатыспайды.
"Жаңа техника үшін ескірмей жатып кәдеге жарату төлемін алу ешқандай логикаға сыймайды. Техника өндіретін кәсіпорындарға бұрын төленген кәдеге жарату алымы мемлекет есебінен субсидия ретінде қайтарылатынын қалай түсінуге болады? Мемлекетке неге бір қалтадан алып, екіншісіне салудың орнына барлық экологиялық міндеттемелерді өз мойнына алмасқа?"- деді сенатор.
Осыған байланысты ол үкіметке ауылшаруашылық техникаларын кәдеге жарату алымын алып тастауды ұсынды, бұл шешім қабылдау арқылы мемлекет ұтылмайтынын атап өтті.