"Өткен жылы 11 млн га пайдаланылмаған жер мемлекет меншігіне қайтарылды. Бұл жақсы ма немесе жаман ба? Ол жақсылық ретінде көрінеді. Бұл тұрғыда менің өз пікірім бар", - деді Мәжіліс депутаты, агробизнесте тәжірибесі бар Болатбек Нәжіметдинұлы.
Мәжілісмен бірнеше себептер бойынша жер саласында тәртіп орнатудың қолданыстағы тәсілімен келіспейді. Біріншіден, тәркіленген жерлердің қалай және қандай мерзімде қайта бөлінетіні әзірге белгісіз. Депутат жер бір жыл ішінде жаңа жалға алушыларды ала алмауы мүмкін, соның салдарынан олар күтімсіз қалады деген қорқынышын айтты.
Екіншіден, мәжілісменнің пікірінше, жерді алып қоюды талап ететін сот ісін жүргізудің орнына жосықсыз жер пайдаланушылар үшін жоғары салық мөлшерлемесін енгізуге болады.
"Жер салығының мөлшерлемелерін көтерген дұрыс. Мысалы, пайдаланылмаған әрбір гектардан жер салығын 15 мың теңгеге ұлғайту. Нәтижесінде мемлекет қазір елдің барлық АӨК-нен артық соманы алатын еді. Ал ол 2023 жылы небәрі 130 млрд теңгені құрайды. Қарапайым арифметикалық есептеулер көрсеткендей, жер салығы мөлшерлемесінің өсуі, жерді пайдаланбаған жағдайда, егер бұл жерлерге тиіспесе, қазынаға 165 млрд теңгеден асатын мөлшерде өсім бере алады. Ұқыпсыз жер иесінің бос жерлер үшін төлем жасамау үшін жалға беруден бас тартатынын жоққа шығармаймын", - деп түсіндірді Болатбек Нажметдинұлы.
Сонымен қатар, ол қазір 200 млн гектардан астам ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер тіпті 150 млрд теңге әкелмейтінін атап өтті. Демек, олардың кем дегенде жартысы тиімсіз немесе пайдаланылмайды.
Бұл ұсыныстар Салық кодексіне түзетулерді талқылау кезінде айтылды.
"Бұл қамшы мен пірәндік әдісі, мұнда адал жер пайдаланушыға ауылшаруашылық өнімдерін өндіруге және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беріледі, ал жерді ауылшаруашылық айналымына енгізуге мән бермейтіндер көбірек төлеуге мәжбүр болады. Бұл әділ әрі тиімді", - деп қорытындылады депутат.
