1 қаңтардан бастап Қазақстан Ауыл шаруашылығы министрлігінің ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілер мен қайта өңдеушілер үшін қарсы міндеттемелерді енгізу туралы бұйрығы күшіне енеді. Субсидия алу үшін өндірушілер жыл сайын өндірілген өнім көлемін өткен жылға дейін төмендетпей көрсетуге міндетті болады. Бұл туралы ElDala.kz хабарлайды.
Ауыл шаруашылығы министрлігінің өкілдері 25 желтоқсанда өндірушілермен кездесуде ереженің негізгі талаптарын түсіндірді. 2025 жылдың басынан бастап МИАЖ-ға субсидия алуға өтінімдерді толтыруға қол жеткізбес бұрын, өндірушілер 2024 жылы өндіргендерінің барлығын - барлық өсірілген дақылдарды, мал шаруашылығы өнімдерін, жемшөпті және т. б. көрсетуі керек. Әрбір өнім үшін жүйеде баға белгіленген. Өтінімді толтыру кезінде барлық өнімнің құны жинақталып, ағымдағы жылға тіркелетін болады. Нысанды толтырып, АШБ-да тексергеннен кейін фермер немесе қайта өңдеуші субсидиялар беруге арналған өтінімдерді толтыруға қол жеткізе алады.
Өндірушілер 2026 жылы да осындай процедурадан өтуі керек, ал МИАЖ-да өндіріс көлемі бойынша өткен жылмен салыстыру болады. Егер ол сақталса немесе өссе, онда өндіруші субсидиялау бағдарламаларына қатыса алады. Егер өндіріс екі жыл қатарынан төмендейтін болса, онда осы өндіруші үшін субсидиялауға өтінімдерді толтыруға қолжетімділік бір жылға бұғатталады.
Ережелерді талқылау барысында табиғи жағдайларға байланысты егіннің болмауы немесе малдың өлімі, сондай-ақ өнім бағасының құбылмалылығы сияқты факторлар ескерілді. Бірінші жағдайда фермер өз өтініміне форс-мажор туралы анықтама береді және осылайша мемлекеттік қолдауға құқығын сақтайды.
Бағаларға келетін болсақ, жүйеде олар нарықтағы өзгерістерге қарамастан, өнімнің әр түрі бойынша бес жылға тіркеледі. Ауыл шаруашылығы министрлігі осылайша әрбір кәсіпорын бойынша, оның ішінде өндіріс құрылымы өзгерген кезде барлық өндірістің бағасын алуға үміттенеді. Айталық, егер фермер бидай алқабын қысқартса, бірақ басқа дақылдың егісін көбейтсе, жалпы өнімнің жалпы көлемі сақталуы керек.
Инвестициялық субсидиялар алу және пайыздық мөлшерлемені субсидиялау кезінде қарсы міндеттемелерді растау талап етілмейді. Ережелер қазірдің өзінде бекітілген және қазіргі уақытта Әділет министрлігінде тіркелуде, Ауыл шаруашылығы министрлігі құжатты алдағы күндері жариялауға уәде береді.
Түсіндірулерге қарамастан, жаңа ережелер фермерлер арасында бірқатар сұрақтар туғызды. Атап айтқанда, қатарынан екі маусымнан астам уақытқа созылуы мүмкін құрғақ жылдары өндірісті қалай төмендетпеуге болады? Сонда фермерлер көрсеткен өндіріс көлемінің дұрыстығын кім бақылайды?
Айтпақшы, соңғы сұрақ көптеген өндірушілерді алаңдатып қойды. Ауыл шаруашылығы министрлігінің өкілдері түсіндіргендей, деректердің дұрыстығына фермерлердің өздері жауапты. Сонымен, бұл жағдай биылғы жылы Ауыл шаруашылығы министрлігі бастаған қосып жазудың жаңа толқынын тудырмай ма?
