Мал шаруашылығында субсидиялау

Мал шаруашылығы саласында мынадай мемлекеттік қолдау шаралары жүзеге асырылады:

1. Асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуды, мал шаруашылығы өнімінің өнімділігі мен сапасын арттыруды субсидиялау (Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2019 жылғы 15 наурыздағы №108 бұйрығымен бекітілген Асыл тұқымды мал шаруашылығын дамытуды, мал шаруашылығының өнімділігін және өнім сапасын арттыруды субсидиялау қағидалары). Осы субсидиялау бағдарламасы бойынша толық ақпаратпен сілтеме арқылы танысуға болады.
   
2. Инвестициялық салымдар кезінде агроөнеркәсіптік кешен субъектісі шеккен шығыстардың бір бөлігін инвестициялық субсидиялау (Ауыл шаруашылығы министрінің 2018 жылғы 23 шілдедегі № 317 бұйрығымен бекітілген Инвестициялық салымдар кезінде агроөнеркәсіптік кешен субъектісі шеккен шығыстардың бір бөлігін өтеу бойынша субсидиялау қағидалары). Осы бағдарлама шеңберінде инвесторлардың жабдықтар мен ауыл шаруашылығы техникасын сатып алуға жұмсаған шығындарының 25%-ын өтеу көзделеді. Осы субсидиялау бағдарламасы бойынша субсидиялар алу үшін толығырақ ақпарат сілтемеде берілген.
   

Бұдан басқа, мал шаруашылығын дамыту мақсатында «Аграрлық несие корпорация» АҚ және «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» АҚ қаржы ұйымдары ІҚМ, ұсақ мал, ауыл шаруашылығы техникасын/жабдықтарын сатып алуға, құрылыс-монтаждау жұмыстарына, айналым қаражатын толықтыруға және т.б. бағытталған «Сыбаға», «Ырыс», «Іскер», «Агротехника», «Қарапайым заттар экономикасы» фермерлерге кредит беру бағдарламаларын жүзеге асырады. Толығырақ ақпарат «Аграрлық несие корпорациясы» АҚ, «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры»АҚ сайттарында қолжетімді.

Субсидия алу үшін қойылатын талаптар мен өлшемшарттармен сілтеме бойынша немесе субсидиялау ақпараттық жүйесінде (САЖ) танысуға болады, субсидиялауға қатысты барлық ақпарат ашық қолжетімділікте.

Ірі қара малдың аналық басымен селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстар:

• асыл тұқымды аналық мал басымен селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстар;
• тауарлық аналық мал басымен селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстар;
• қоғамдық табындарда өсімін молайту үшін пайдаланылатын асыл тұқымды тұқымдық бұқаларды ұстау;
• тауарлық табындарда өсімін молайту үшін пайдаланылатын асыл тұқымды тұқымдық бұқаларды ұстау.
  

Қойдың аналық басымен селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстар:

• асыл тұқымды аналық мал басымен селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстар;
• тауарлық аналық мал басымен селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстар;
• тауарлық отарды молықтыру үшін пайдаланылатын асыл тұқымды қошқарларды ұстау.
  

Шошқалардың аналық мал басымен селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстар.

Маралдардың аналық мал басымен селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстар.

Ара балұясыменселекциялық және асыл тұқымдық жұмыстар.

Мал шаруашылығында асыл тұқымды мал басын сатып алу кезінде, шошқа шаруашылығын қоспағанда, барлық қолданыстағы субсидиялау нормативтері өзгеріссіз қалады. Мегежін басы үшін өтеу нормативі құнынан 50%-ды құрайды, бірақ бұрын қолданыста болған 140 мың теңгенің орнына 1 басқа 100 мың теңгеден аспайды.

Селекциялық-асыл тұқымдық жұмыс саласында жоғары сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне байланысты бұқалар мен қошқарларды жалға беруді субсидиялау ғана жойылады.

Жем-шөпті субсидиялау бойынша субсидиялар алудың нормативтері мен критерийлері ғылыми ұйымдардың ұсынымдары негізінде әкімдіктердің қаулысымен бекітіледі.

Тауарлық-айрықша субсидиялар өзгеріссіз қалады. Бұл ретте:

• күркетауық еті мен суда жүзетін құстарды субсидиялау жойылады, өйткені олар әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларына жатпайды;
• жеке аналық басы жоқ кооперативтерге дистрибьюторлық орталықтар көрсеткен қолдан ұрықтандыру жөніндегі қызметтерді субсидиялау жойылады;
• асыл тұқымды малды импорттау кезінде екінші деңгейдегі банктегі қаржы институтының арнайы шотына субсидиялар аудару жойылады.
  

Жұмыртқа өндірісі бойынша норматив бір жұмыртқа үшін 3 теңге болып қалады. Бұл ретте 1-санаттағы жұмыртқа сатудың шекті бағалары әкімдіктермен жасалған меморандумдар негізінде белгіленеді.

Бұқашықтар мен қойларды бордақылауға және ет комбинаттарына тапсыру бойынша субсидиялау нормативтері өзгеріссіз қалады. Алайда, малды өздерінің бордақылау алаңдарына көшіретін шаруашылықтар үшін орын ауыстыру нормасы жойылады.

Субсидиялар алу шарттары:

• жүйеде дербес шоттың болуы;
• жер учаскелерінің болуы;
• субсидияланған аналық мал басының сақталуы;
• Ұрпақтың шығымы;
• ІҚМ жасы - 7-26 ай, ҰҚМ - 5-18 ай, айғырлар - 18-60 ай.