Таймас бидай сұрпы

"Таймас" бидай сұрпы - "А.И. Бараев атындағы Астық шаруашылығының ғылыми-өндірістік орталығы" Қазақстандық селекционерлер өсірген жұмсақ сұрыпты орталығы"

Сұрыптың сипаттамасы

Шығу тегі

"Таймас" сұрпы будандастыру әдісімен Дуэт на Лютесценс 101/94-1 қарапайым жұптық шағылыстыру арқылы әрі қарай бесінші буынның жекелеп іріктеу арқылы өсірілді.

Сипаттамасы

Орта маусымдық сұрып. Вегетациялық кезең орта есеппен 90 күн. Жапырылуға төзімді.

Апробациялық белгілер

Түрі - эритроспермум. Масағы ақ, қылқанды, түксіз, дәні қызыл. Масақ пирамидалы, орташа ұзындығы 7-9 см, тығыздығы бойынша борпылдақ (15-20 бунақтың өзегінің 10 см ұзындығына). Масақты қабыршақтары жұмыртқа тәрізді-
ланцет тәрізді. Иықтың пішіні көтерілген, иықтың ені тар. Тістің пішіні - түзу, ұзын. Белағаш - тар, айқын. Дәні қызыл, орташа, сопақша, қыртысы орташа, жырашығының сипаты орташа. Сабанның орташа ұзындығы 70-90 см, қуыс. Түптеу кезеңіндегі жапырақтары жасыл, жалауша жапырағында тілімшенің төменгі жағында әлсіз балауыз жабыны бар. Бұтасы жартылай тік.

"Таймас" бидай сұрпының өнімділігі

Ақмола облысы бойынша сынақ Сандықтау (дала аймағы), Егіндікөл (құрғақ дала аймағы), Жақсы (құрғақ дала аймағы), Целиноград (дала аймағы) және Көкшетау кешенді (дала аймағы) МСУ-да өтті.

Булы алғы егісі бойынша орташа өнімділік 17,9 ц/га құрады (стандарт 16,4 ц/га) 1,5 ц/га немесе 9,1% артық.

Алғы егісі бойынша бидай орташа өнімділік 14,0 ц/га құрады (стандарт 13,4 ц/га) 0,6 ц/га немесе 4,5% артық.

Ең жоғары өнімділік 32,6 ц/га Сандықтау МСУ-да 2020 жылы алынды.

Аурулар мен климаттық жағдайларға төзімділік

Жапырылуға төзімділік 5 балл, төгілуге төзімділік 5 балл. Құрғақшылыққа төзімділік 4,4 балл.

Ұн тарту және наубайханалық қасиеттері

1000 дәннің массасы 51,1 г, шикі балауыз мөлшері 33,6%, ақуыз мөлшері 15,2%, нан көлемі 770 мл, жалпы наубайханалық бағасы 3,0 балл.

Өндіруші/өтініш беруші

"А.И. Бараев атындағы Астық шаруашылығының ғылыми-өндірістік орталығы"

Мекенжайы

021601, Ақмола облысы, Шортанды ауданы, Научный кенті, Бараев көшесі, 15,

тел. (8-716-31) 2-30-29, факс (8-716-31) 2-30-32,

e-mail: info@baraev.kz, tsenter-zerna@mail.ru

Практикалық тәжірибе

Жаңа сұрып - Бараев ат. орталық рекордшысы - Таймас, Ақмола облысында 2022 жылдан бастап пайдалануға рұқсат етілген. Солтүстік Қазақстан және Қостанай облыстарына кеңейтуге өтінімдер берілді. "Таймас" бұл орташа пісетін жұмсақ жаздық бидай. Сынақ жылдарында сұрып гектарына 5-6 центнерден асып түсті. Бұл сапалы көрсеткіштер бойынша жақсы болды - ұнның күші мен ұнның шығымы, 1000 дәннің массасы.

Jańa Dala/Green Day'2023 көрмесінің алаңдарындағы демонстрациялық учаскелерде А. Бараев ат. АШҒӨО "Шортанды 95", "Шортанды 2014", "Асыл сапа", "Астана-2" сияқты жұмсақ жаздық бидай сұрыптарын ұсынды. "Таймас" жаңа сұрпының да егісі жүргізілді.

Пікірлер