Астанадағы аламан доданың ашылуында сөз алған ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрі Дархан Қыдырәлі соңғы уақытта елімізде ұлттық спорт түрлерінің танымдылығы артып, бұл бағытта ауқымды жұмыс атқарылып жатқанын атап өтті.
«Біз желмен жарысқан, жылқының жалында өскен жұрттың жұрнағымыз. Сондықтан жылқы десе, бәйге десе бәріміздің делебеміз қозып отырады. Жылқы бізге қанат байлайды, ат — біздің рухымыз. Сол рухқа қызмет жасап жүрген ҚР Ұлттық спорт қауымдастығы мен республикалық «Бәйге» федерациясының басшыларына өз ризашылығымды білдіремін! Қазақтың рухы әрдайым биік болсын!», — деді Дархан Қуандықұлы.
Расымен де, министр айтпақшы, бұл — рух көтеретін, ұлттық болмысты ұлықтайтын шара болды. Бұл ретте, елордадағы атшабар алаң, салыстырмалы түрде жаңа екенін атап өткен жөн. Яғни, көрермендер көріністі көлеңкеде отырып, жайлы тамашалады. Дегенмен, ипподром бұл жолы келуші халықпен лық толмады. Кейбірі мұның себебі — ақпараттың аздығы, халықты жеткілікті түрде құлақтандырмауынан деп отыр.
Хош, қалай болғанда да, бұл қаланың қым-қуыт тірлігіне рең берген, бір серпілткен шаралардың бірі болды. Жарыс жолына 80 тұлпар түсіп, жүлде қорына 23 500 000 теңге тігілді.
Ал жарыс нәтижелеріне келер болсақ, он шақырымдық Құнан бәйгеден 1-орынды «Лазер» есімді тұлпарымен Алдияр Уайсхан, 2-орынды «Қарақат» атты жүйрігімен Асланбек Абдықал иеленді. Үшінші болып «Мамлюк» лақабаты бар сәйгүлікпен Нұрмұқаш Ділнұр келді.
Бәйгеден озып келу жүйріктің жылдам әрі төзімді болуына, шабандоздың шеберлігіне байланысты. Бұған бапкердің жағдайды байыппен қадағалауы да әсер етеді.
«Бәрі озамын деп келіп отыр ғой. Біздің ниет те сол. Баланың құлағына наушники салып қойғанбыз. Мына рациямен басқарып, бағыт бағдар беріп отырамыз. Жеңіске жеу үшін бірінші жүйрік ат керек сосын маңдайға бақ керек. Бап керек, былайша айтқанда бәрі керек. Соның бәрі қатар келгенде бәйгені ұтасың деп ойлаймын», — дейді Ертай Мархабаев, Ақтөбе қаласынан келген бапкер.
Келесі кезек «Топ бәйгеге» келді. 16 шақырымдық жарыс жолына кіл мықтылар қатысты. Нәтижесінде 1-орын «Мой мир» есімді тұлпары бар Әмір Серікке, 2-орын «Абырай» атты сәйгүлік мінген Асланбек Абдықалға, жүлделі 3-орын «Сакураммен» шапқан Бекзат Ділдәханға бұйырды.
«Павлодардан келдім. Жарыстарға қатысып жүргеніме екі жыл болды. Неше рет жеңіске жетіп, қанша жүлде алғаным есімде жоқ. Ондайды есепке алмаймын», — деген бала ойымен бөлісті кішкентай жеңімпаз Әмір Серік.
Бұл ретте, 9 шақырымдық «Жорға жарысының» да жоғары деңгейде ұйымдастырылуын айта кету керек. Осы жарыс түрінен екінші орынды иеленген шабандоз Әлия Асқарова — жокейлер арасында жалғыз бойжеткен екенін атап өткен жөн. Көріп, көз қуанды.
Аламан бәйгенің де ұйымдастырылу дәрежесіне мін жоқ. Бәйге аттары жақсы бапта келгені көрініп тұр. Сәйгүліктер 21 шақырымдық аламанды еркін бағындырып, жарыс көрігін қыздырды. Бірінші болып келген жүйрік жылқы Талхиз сөреден шыққан сәттен алдыңғы лектегі шабандоздардың қатарынан шауып отырды. Ақырғы айналымда ғана тұлпар тізгіндеген шабандоз аттың басын еркіне жіберді. Осылайша, ұлттық спорт жанкүйерлері тағатсыздана күткен 23 шақырымдық «Аламан бәйгеде» «Талхиз» лақап аты бар тұлпарымен Бекзат Ділдәхан мәреге бірінші жетіп, көпшіліктің қошеметіне бөленді. Одан кейінгі орындарды Арнат Мұратхан мен Арнұр Саматұлы иеленді.
Бақ пен бап қатар шапса, тіпті жақсы. Бірақ, бәйге деген - спорт. Ал спортта түрлі жағдай орын алуы мүмкін. Бірінің жүйрігі жарақат алып қалады, бірінің жылқысы бағынбай, делебесі қозып, өздігінен айналымнан шығып жатады. Қатысушылар мұны жете түсінеді. Дегенмен, «бәйгеден бірінші болып келу» деген ой әркімді -ақ жеңіске жетектейтіні анық.
Бұл ретте, айта кетейік, жарысты ұйымдастырушылар әр бәйгеде жүлделі орындарға сынық сүйем жетпей, 4 және 5-орын алған шабандоздарды да ақшалай сыйлықпен марапаттады.
Авторы: Фариза Калимурзина
