Етті
БағытыБифало
Тұқымның атауыІҚМ
Жануардың түрі
Бифало (Beefalo) тұқымы — 1970 жылдары Калифорния штатында американдық бизонды (3/8) үй малымен (5/8) шағылыстыру кезінде АҚШ-та селекционер Басоло өсірген аралас мал тұқымы. Бастапқыда бизондар герефордтар мен шаролемен шағылысқан, бірақ жалпы сиырлардың етті тұқымының кез келгеніне рұқсат етілген. Қанның 3/8:5/8 қатынасы «алтын орта» болып табылады және екі жануардың да жақсы қасиеттерін көрсетуге мүмкіндік береді. Сондықтан құрамында бизон ДНҚ-сы көп дарақтар Каттало деп аталады және АҚШ Ауыл шаруашылығы министрлігі мойындаған бифало тұқымымен бірдей қасиеттер мен көріністерге ие емес. Бизон мен ірі қара малды қасақана шағылыстырудың алғашқы әрекеттері 1880 жылы байқалды, бірақ алынған дарақтар құнарлылықтың төмендігімен сипатталды. 100 жылдан астам селекциялық өсіруден кейін тамаша тепе-теңдік табылды, Басоло құнарлылық кедергісін бұзып, бизон мен үй сиырының құнарлы және төзімді гибридін жасады. 1975 жылы Американдық бифало қауымдастығы құрылды, содан кейін тұқымның танымалдығы айтарлықтай өсті. 1985 жылға қарай АҚШ Ауыл шаруашылығы министрлігінің бифало етін сынауы дәстүрлі сиыр етінен айтарлықтай айырмашылықтарды анықтады. Содан бері бифало етінің өзіндік заттаңбасы мен сату ережелері бар. Гормонсыз және антибиотиксіз табиғи сиыр етіне тұтынушылық сұраныстың артуына байланысты бифалоға деген қызығушылық артып келеді.
Бифало малының денесі үлкен, созылған, бұлшықет бедері жақсы көрінеді. Ересек сиырларда шоқтығының биіктігі – 132-138 см, бұқаларда - 135-140 см. Сиырлардың дене салмағы – 600-680 кг, бұқаларда - 900-910 кг. Бұзаулар кішкентай болып туылады, бірақ өте тез өседі. Бифалоның түк жабыны ерекше - қалың, жұқа жүн талшықтарынан тұрады, суық климатқа бейімделуге мүмкіндік береді. Түсі, сыртқы түрі сияқты, әр түрлі болуы мүмкін, қанық қарадан ашық қуаңсарыға дейін.
АҚШ-та бифало 50 штатта, негізінен оңтүстікте өсіріледі. Австралияға экспортталады. Сиырлар жыныстық жетілуге 15 айда, бұқалар 9-10 айда жетеді. Сиырлар жылына бір рет бұзаулайды, төлеу аралық кезең - 12-14 ай. Құнарлылық 95-99%-ды құрайды, бұл еуропалық ет тұқымдарымен салыстырғанда 10-15%-ға жоғары. Бифало - АҚШ Ауыл шаруашылығы министрлігінің май және холестерин көрсеткіштері бойынша расталған зерттеулері бар жалғыз тұқым. Мұндай ет құрамында ақуыз көп, майы аз және пайдалы деп саналады - қарапайым сиыр етіне қарағанда орташа есеппен 1/3 азырақ холестерин, 79% азырақ май және 66% азырақ құнарлылық. Орташа тәуліктік салмақ қосу 1400-1500 г-ға жетуі мүмкін, орташа есеппен 800-1000 г, сою шығымы 60-65%. Түк жабынының арқасында олар суық және ыстық климатқа бейімделе алады. Бифало жемнің жоғары конверсиясымен сипатталады және жем таңдамайды.
Бифало өсіру қарапайым мал өсіруге қарағанда 40% арзан екендігі дәлелденді. Ол шөппен қоректенуге өте ыңғайлы, концентраттармен немесе арнайы рационмен қоректендіруді қажет етпейді. Егер жеммен қоректендірсе, тезірек салмақ қосады. Тұтынушылар өсу гормондары мен антибиотиктерсіз қауіпсіз етті қажет етеді. Бифало заманауи қалауларға сәйкес келеді.
