Дегерес қой тұқымы (Degeres)

Тарихы

Қойлардың дегерес тұқымы - биязылау жүнді қойлар. Тұқым Қазақстанда 1930-1980 жылдары шропшир және прекос тұқымының қойларымен қазақтың құйрықты аналықтарын будандастыру арқылы өсірілді. Негізгі өсіру ауданы - Қазақстан, үздік асыл тұқымды отар Алматы облысы Балқаш ауданының "Бақанас" совхозында орналасқан. Қазіргі уақытта бұл біртекті жүн жабынына ие әлемдегі жалғыз құйрықты қой тұқымы. Негізгі өсіру аудандары - Алматы, Жезқазған және Талдықорған облыстарының шаруашылықтары.

Тұқым стандарты

Дегерес қойларының қаңқа сүйегі жақсы дамыған, денесі шағын, сәл ұзынша келген, конституциясы күшті. Құйрық майы қазақ қойларына қарағанда біршама аз. Еркек қойларының салмағы 100-115 кг (ең үлкені 135 кг-ға дейін), ұрғашы қойларынікі - 60-65 кг (ең үлкені 90 кг-ға дейін). Еркек қойлардың жүн қырқымы - 3,5-4 кг (ең жақсысынан 8 кг-ға дейін), аналықтарда - 2,5-3 кг (ең жақсысынан 4,5 кг-ға дейін). Жүнінің ұзындығы 12-15 см, таза жүннің түсімі - 65-68%. Жүнінің шайыры аз.

Шаруашылық сипаттамасы

Дегерес тұқымының ұрғашы қойлары жақсы өнімділікке ие, қозылардың түсімі 100 саулыққа 93-95 бас. Қозылардың 4 айға дейінгі орташа тәуліктік өсімі тоқты қошқарларда — 260-280 г, ұрғашы тоқтыларда — 230-250 г құрайды. 4-4,5 айда сою кезінде қозы ұшасының салмағы 15-17 кг, ересек жануарларды сою кезінде — 35-40 кг, таза еттік түсімі — 52,3-57,8%, құйрық майы — 2,7-6,8 кг құрайды.

Ұқсас тұқымдар

Алтай қой тұқымы (Altay), Балвен қой тұқымы (Balwen), Барбадос блэкберри қой тұқымы (Barbados Blackbelly), Гиссар қой тұқымы (Hissar), Горький қой тұқымы (Gorky)