Бұл балық эволюциясының сатылары ғылыми деректердің жоқтығынан жеткіліксіз зерделенген. Ихтиологтар заманауи арқан балық тұқымдастары өкілдерінің ең ежелгісі шамамен 50 млн жыл бұрын Солтүстік Америка өзендерінде тіршілік еткен деп пайымдайды. Оның көлемі шағын болған және сыртқы белгісі бойынша да, өмір сүру дағдысы бойынша да хариусты еске салған. Жартастағы суреттер бойынша заманауи кетаның ежелгі ата-тектері шамамен 10 млн жыл бұрын Тынық мұхит бассейнінде қоныстанғаны туралы айтуға болады. Балықтың кейбір түрлері ірі көлдерді мекендеген.
Өзіндік сыртқы белгілері:
Күзгі кетаның 50-60 см орташа көлемдері 60-80 см құрайды, салмағы 3-7 кг. Жазғы түрлері үлкен емес, салмағы 2,5-3 кг жетеді.
Жыныстық жетілу кезеңі 3.5 жастан 6.5 жасқа дейін болады. Көбею маусымын бірінші болып жазғы нәсілге жататын дарақтары ашады. Уылдырық шашатын ұрғашы жыныс дарақтарының басым көпшілігі 7 жастан үлкен емес аса жас балықтарға келеді. 6-7 мыңға жуық уылдырық қалдырады. Уылдырықтың жалпы массасы бір жарым-екі килограмға жетуім мүмкін.
Кета – кәсіпшілік балығы, жасанды балық өсіру нысаны болып табылады. Соңғы жылдары Жапония – 2 млрд. артық дана, Канада – 200 млн. артық дана, АҚШ - 450 млн. данаға жуық кета жас балықтарын шығарады. Ресей Қиыр Шығыста жыл сайын 200 млн. артық дана кета жас балықтарын шығарады. Ресейде кетаның зауытта өсірілуі басым көпшілігінде Сахалинде шоғырланған (жалпы ресейлік шығарылымнан 60-70%), Камчатканың, Магадан жағалауының және Амурдың үлесі 10–15% аспайды.
