Род-айленд ақ тауығы (Rhode Island white)

Тарихы

Род-айленд тауықтары өткен ғасырда Массачусетс штатында (АҚШ) шығарылған. Жұмыстар 1888 жылы басталды. Ақ құстар кохинхиндерді, ақ виандоттарды және ақ леггорндарды будандастыру жолымен шығарылған болатын. Американдық құс өсірушілер қауымдастығында тұқым 1922 жылы тіркелген. Род-айлендтердің ақ нұсқасы 1960 жылдарға дейін бір қалыпты танымал болды, содан кейін жоғала бастады. 2003 жылы осы қауымдастың 3000 құсы ғана тіркелген болатын. Олар біздің елге өткен ғасырдың жиырмасыншы жылдарында келді. Әзірше бұл етті-жұмыртқалы бағыттың айтарлықтай белгілі тұқымы. Оны жеке шаруашылықтарда көруге болады, өнеркәсіптік фермаларда селекция үшін генетикалық материал ретінде пайдаланылады. Германияда оның ергежейлі аналогы шығарылған.

Тұқым стандарты

Род-айлендтің көкірегі көлемді, көлденең қондырылған және омырауы кең. Басы орташа көлемді. Айдары тік тұрады, бес кішкене тісті жапырақ тәрізді пішіні бар. Сырғалары мен көздері қызыл түсті. Жақсы дамыған жалы бар мойны орташа көлемді. Тұмсығы сәл иілген, сары түсті. Табандары қауырсынсыз, қысқа және мықты. Қанаттары кең қауырсынды, тым үлкен емес. Құстардың қауырсындарының түсі ақ. Әтештері 3,1-3,9 кг-ға дейін өседі, тауықтары 2,5-2,9 кг-ға жетуі мүмкін.

Шаруашылық сипаттамасы

Құстарды дәмді еті мен салыстырмалы түрде жақсы жұмыртқалағыштығы үшін бағалайды. Олар тамақты да, күтіп ұстау жағдайларын да талғамайды. Торларда да, бос жайылымда да тіршілік ете алады. Ылғалға, төмен температураларға жақсы бейімделеді, тіпті қыста да алып кетеді. Егер топта әтеш болса, іс жүзінде барлық жұмыртқалар ұрықтандырылады. Ал жұмыртқаларды басып отырған тауықтар онша қаламайды, балапандардың шығысы 70-75% құрайды. Үлкен дарақтарда бұл 86%, балапандарда – 95% құрайды. Тұқымның артықшылықтарына тірі қалу пайызының жоғарылығын жатқызуға болады. Тауықтар сирек ауырады, олар басқа тұқымдар арасында жиі кездесетін көптеген инфекцияларға сезімтал емес. Тұқымның жұмыртқалағыштығы – жылына 160-170 жұмыртқа. Әрқайсысының орташа массасы 55-тен 65 грамға дейін өзгеруі мүмкін. Род айленд жұмыртқаларын шамамен жеті айда баса бастайды.

Қызықтысы

Род-айленд тұқымының ерекше танымал екеніне көз жеткізу үшін, осы құстардың барлық артықшылықтарын дербес бағалап үлгерген фермерлердің пікірлерін оқып шығу жеткілікті. Құс өсірушілер род-айленд тауықтары тамақтану мәселелерінде талапшыл емес екенін атап өтті. Оңтайлы рационға дәнді дақылдардың, тамыр жеімтердің, кептірілген жоңышқаның және қалақайдың барлық түрлері кіруі мүмкін. Сондай-ақ әр түрлі жастағы дарақтардың ауа-райы жағдайларына көнбістігін атап өткен жөн. Олар тіпті төмен температураларда (құс тұратын орында +10ºС дейін) өсуі мен жұмыртқа салуын жалғастыра отырып, өздерін керемет сезінеді.

Ұқсас тұқымдар

Плимутрок (Plymouth Rock). Амрокс (Amrox), Доминик (Dominic), Легбар (Legbar)