Шароле қой тұқымы (Charolais)

Тарихы

Шароле - француз етті-жүнді тұқымы. ХІХ ғасырдың басында Францияның орталық бөлігінде Сон және Луара өзендерінің аңғарында жергілікті қойларды ұзын жүнді лейстермен және сауздаундармен будандастыру арқылы өсірілді. Кейіннен тұқым таза болып қалды, басқа тұқымдармен будандастыру болған жоқ. Алайда, тәуелсіз тұқым ретінде шароле тек 1963 жылы тіркелді және ол өз атын аттас қаланың құрметіне алды. ХХ ғасырдың екінші жартысында тұқым танымал бола бастады және бүкіл Еуропада және одан тыс жерлерде тарала бастады.

Тұқым стандарты

Түсі ақ, басы мен аяқтарында кішкентай қара дақтар кездеседі, қызғылт немесе сұр терісі бар. Тұқым тұқыл. Құйрығы ұзын арық. Шароле тұқымдас жануарлардың мөлшері орташа немесе ірі. Олардың ұзын және бұлшықетті денесі бар. Жүні өте жұқа, тығыз және қысқа. Шароле тұқымының қошқарлары өнімділігімен, белсенділігімен және қажырлылығымен танымал. Жүргізілген зерттеулер көрсеткендей, сол уақыт аралығында олар басқа тұқымды қойларға қарағанда көбірек қойларды ұрықтандыра алады.

Шаруашылық сипаттамасы

Жүні қысқа, жұмсақ, ұзындығы 4-6 см, жіңішкелігі 30-32 микрон, сапасы 56-60, қойдан жуылмаған жүнді қырқу 2-2, 5 кг. Қошқарларда шоқтығының биіктігі 65-78 см, қойларда 60-70 см. Ересек қошқарлардың салмағы 100-165 кг, қойларда 70-100 кг. Туылған кездегі салмағы мен орташа тәуліктік өсімі жалғыз қошқарлар 5 кг 500 г, жалғыз ұрғашы тоқтылар 4,7 кг 395 г, егіз қошқарлар 4,5 кг 420 г, ұрғашы тоқтылар 4 кг 380 г, үшемдер 3,5 кг 330 г. Құнарлылығы 145-220 %. Желтоқсан айларында құнарлылық 180%, ақпанда 210-220% құрайды. Ұрғашы тоқтылардың 80%-ы 7 айдан бастап шағылусыға дайын және олардың құнарлылығы 130-140% құрайды. Төлдеу арасындағы аралық 365 күн. Төлдеуі өте жеңіл. Туылғаннан кейін қозылар жоғары белсенділік танытады. Қойлардың енелік инстинкті керемет. Тұқымның маусымдық көбеюі бар. Қошқарлар 7 айлық жасында жыныстық жетіле бастайды және жыл бойы 6-7 жыл қатарынан керемет өсірушілер ретінде танымал, бірақ бұл 10 жылға дейін болады. Ет сою шығымы 50-59 % құрайды. Олар көнбіс, сабырлы қойлар, бейімделуі оңай.

Ұқсас тұқымдар

Вендей қой тұқымы (Vendée), Белтекс қой тұқымы (Beltex), Уэльс қара мұрынды қой тұқымы (Valais Blacknose).