Сібір
Тұқымның атауыІҚМ
Жануардың түріЕтті-сүтті
БағытыСібір ірі қара тұқымы Оралдан Қиыр Шығысқа дейін таралған. Бұл - жергілікті байырғы мал. Тұқым Сібірдің қатал қысында малды салқын үй-жайда ұстаған кезде және қыста әрі жазда жайылымдарда ірі қара малды дөрекі жем-шөппен азықтандырған кезде кезде құрылды.
Сібір тұқымының таралу аймақтарының климаттық, топырақтық, шаруашылық, экономикалық және басқа жағдайлары әр түрлі екенін ескере отырып, малдың түсі де, құрылымы да біркелкі емес. Сібір тұқымының жануарларының сырт келбетінде көптеген кемшіліктер бар: тар, бірақ жеткілікті терең кеуде, көлемді іш, тар шатыр тәрізді арқа. Сібір тұқымының бұлшықеттері сирек және дамымаған. Түгі ұзын, желіні безді. Сібір тұқымды бұқалардың тірі салмағы – 450-500 кг, сиырларда - 280-360 кг.
Сібір тұқымды малдың сою шығымы - 45%. Сүт өнімділігі 1600-2000 кг құрайды. Сібір тұқымының артықшылықтарына керемет төзімділік, жергілікті жағдайларға жақсы бейімделу, жоғары майлы сүт жатады. Кемшіліктері: дамымаған желін, нашар дамыған ет қасиеттері. Көбінесе өнімділікті жақсарту үшін сібір малы симменталь, қызыл дала және қара-шұбар ірі қара тұқымдарымен шағылыстырылады.
Қара-шұбар тұқым (Holstein-Friesian), Қызыл дала тұқымы (Red steppe breed).