Жегін
БағытыСуффольк
Тұқымның атауыЖылқылар
Жануардың түріСуффольк жылқысы (Suffolk horse) – ірі ауыр жүк тартатын жылқылардың ең көне ағылшын тұқымы, ол XVIII ғасырдың ортасында өсірілген Суффольк (Норфолк) графтығының атымен аталған. Жылқылардың тек адымы жылдам ғана болмай, сонымен қатар олар жақсы желе-жортады, бұл оларды үлкен ауылшаруашылық жылқысының түріне ұқсас қылады. Суффольк жылқысының дербес түрі туралы алғашқы деректер 1586 жылдан бастап шыққаны туралы фактіден басқа, тұқымның шығу тегі туралы ештеңе белгісіз. Суффольк ауылшаруашылық жылқысы ретінде өсірілді және күшті иықтары мен аяқтарының арқасында Шығыс Англияның ауыр сазды алқаптарында жұмыс істеуге өте ыңғайлы болды. Фермерлер жылқыларды жер өңдеу және егін жинау үшін пайдаланды. Бұл жылқылар өте сирек сатылымға шығарылды, бұл олардың қандары мен тұқымдарының тазалығына себепші болды. Суффольк жылқысының барлық өкілдері Аффордтық Томас Криспке тиесілі бір аты жоқ айғырдан (1768 жылы Вудбриджде туған) тараған. Тұқымға 1760 жылы дүниеге келген Блейкс Фармер атты кішкентай айғырдан біркелкі жирен түс берілді. Британдық Суффольк жылқылары қоғамы 1877 жылы құрылды, ал алғашқы асыл тұқымды жылқылар кітабы 1880 жылы ашылды. Канадаға алғашқы ресми экспорт 1865 жылы, ал 1880 жылы Америка Құрама Штаттарына шығарылды. Американдық суффольк жылқыларының қауымдастығы 1907 жылы құрылды. Отыз жылдан кейін осы тұқым өкілдерін Испания, Франция, Германия, Австрия, Ресей, Швеция, Африка, Жаңа Зеландия, Австралия, Аргентина және басқа елдерде кездестіруге болды. Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде Суффолк өзінің жақсы мінезі мен керемет жұмыс қабілеттілігінің арқасында Шығыс Англияның ірі фермаларында танымал жегін атқа айналды. Екінші дүниежүзілік соғыс аяқталғаннан кейін көптеген жылқылар соғымға жіберілді, ал ауыл шаруашылығын механикаландырудың күшеюі популяцияны толығымен дерлік жойды. 1966 жылы суффольк жылқы қоғамында тек 9 құлын тіркелді. Революцияға дейін Ресейге көптеген суффольктар әкелінді. Тұқым таза жерде өсірілді, сонымен қатар олар жұмысшы-пайдаланушы жылқы шаруашылығында тұқым жұмысын жақсарту үшін пайдаланылды. Іс жүзінде тұқым Ұлыбританиядағы ең сирек тұқым болып саналады. 1988 жылы елде тек 80 асыл тұқымды бие тіркелген. Тұқымның танымалдығы артып келе жатқанымен, жағдай әлі де қиын – АҚШ-та 1200 жылқы және Англияда 300 жылқы ғана тіркелген.
Суффольк – ірі, симметриялы, түсі мен түрі біркелкі жылқы. Тұқым өкілдерінің басы үлкен, маңдайы жазық; көздері үлкен, әдемі; құлақтары қозғалмалы; мойны күшті, иілген және ұзын келеді; шоқтығы төмен; иығы мықты, үлкен; кеуде қуысы терең; арқасы қысқа, бұлшықетті, кең; сауыры бұлшықетті; қысқа, мықты аяқтарының буындары үлкен және қысқа қылшақтары бар; артқы аяқтары күшті; тұяқтары жақсы қалыптасқан; құйрығы биік орналасқан. Шоқтығының биіктігі 165-тен 178 см-ге дейін, жіліншігі-23-25 см. Түсі тек жирен, реңктері әртүрлі болады, дақтары жоқ. Тірідей салмағы 680-нен 1000 кг-ға дейін.
Тұрқының үлкендігіне қарамастан, суффольк жылқыларын өсіру және күту қиын емес, өйткені ол өте аз тамақтанса да жұмыс істеуге қабілетті. Ол тез жетіледі және оны екі жасында жеңіл арбаға, үш жасында ауыр арбаға көсем жегуге болады болады. Суффольк өте мейірімді және жуас мінезді, сонымен қатар денсаулығы жақсы және ұзақ өмір сүруімен ерекшеленеді. Суффольк жылқысының мінезі жеңіл, ол жұмыс істеуге дайын екендігін көрсетеді және үлкен төзімділікке ие. Бұл ерекше қасиеттер оны барлық уақыттарда да оны ауылшаруашылықтың сүйікті ауыр жүк жылқысы етті. Жеңіл жылқымен будандастырған кезде ол жақсы жегін жылқыларының ұрпағын береді. Шайр жылқылары сияқты, Суффолк механикаландыру дәуірін бастан өткерді және біз бүгін оның егістікте қалай жұмыс істейтінін, арбаларды сүйреп, шоуларға шығарылатынын көре аламыз.
Жегілетін сыған тұқымы (Тинкер) (ирландиялық коб) (Tinker).