Қазақстандық күріш 2023 жылы өндірістің және басқа факторлардың төмендеуіне байланысты 23% - ға қымбаттады. Ағымдағы жылы өнімнің одан әрі қымбаттауы және импорттың өсуі тәуекелдері сақталуда, осыған байланысты ҚР Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі мемлекеттік органдарға күріш өсірушілерді қолдау бойынша ұсыныстар берді.
БҚДА күрішті көтерме сату нарығына талдау жүргізді. Негізгі өндірушілер (20-дан астам) Қызылорда облысында жұмыс істейді. Бірнеше жыл ішінде өз өндірісінің төмендеуі байқалады, соның салдарынан импорт үлесі 4-тен 12% - ға дейін өсті.
"Су тапшылығы мен шығындардың өсуіне байланысты егіс алқаптарының әдейі төмендеуі байқалады. Бұл ішкі бағалардың жоғары өсу динамикасының басты себебі болды. Егер 2022 жылы күріш бағасының өсуі 36% құраса, 2023 жылы - 39% құрады, бұл өткен жылы 3,4% құраған әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарлары бағасының өсуінің жалпы деңгейінен едәуір асып түсті", - деп хабарлады БҚДА-де.
Ведомство монополияға қарсы ден қою шараларымен күнтізбелік жыл ішінде бағалардың өсу серпінін төмендету қамтамасыз етілгенін атап өтті. Баға келісімінің белгілері бойынша күріштің алты өндірушісі 68,7 млн теңге айыппұл түрінде әкімшілік жауапкершілікке тартылды.
"Алайда өндірістің қысқаруы мен күріш бағасының өсуінің негізгі себептері сақталуда. Бұл суармалы судың жетіспеушілігі, ауыл шаруашылығы техникасына, тыңайтқыштар мен импорттық өндірістің қаптамасына бағаның өсуі, субсидиялардың уақтылы берілмеуі", - деп атап өтті БҚДА-де.
Осыған байланысты монополияға қарсы орган Ауыл шаруашылығы министрлігінің атына субсидиялар бөлу кезінде күрішті басым дақылдар тізбесіне енгізу, оңтүстік өңірлерді сумен қамтамасыз ету мәселелерінде жоспарлауды ұйымдастыру, күріш өндірушілерді жеңілдікпен несиелеу үлесін ұлғайту, күрішті сауда желілерімен тікелей сатып алуды қамтамасыз ету, тыңайтқыштар мен буып-түю материалдарының отандық өндірісін дамыту жөнінде ұсыныстар енгізді.