Ауыл шаруашылығы министрі Айдарбек Сапаровтың төрағалығымен өткен егін жинау науқаны жөніндегі жедел штабтың отырысында егін жинау нағыз қызған кездегі фермерлердің өзекті мәселелері талқыланды. Негізгі астық егетін өңірлерде - Қостанай, Павлодар, Солтүстік Қазақстан, Ақмола облыстарында соңғы екі аптада жауын-шашын тоқтамай тұр. Бұл туралы премьер-министрдің баспасөз қызметі хабарлады.
Қазгидрометтің болжамы көңіл көншітпейді: жаңбыр 17 қыркүйекке дейін созылады, аяз күтіледі, соның салдарынан солтүстік облыстарда жаңа астық сапасының нашарлау, оның өнуі және жоғары ылғалдылығы қауіпі жоғары.
"Қазір біздің басты міндетіміз — қолайсыз ауа — райының салдарын барынша азайту, фермерлерге барлық қажетті қолдауды көрсету және келесі жылға сапалы тұқым қорын қамтамасыз ету", - деп атап өтті Айдарбек Сапаров.
Осыған байланысты АӨК-ні қолдаудың бірқатар шаралары бекітілді.
Бірінші шара - астық қабылдау кәсіпорындары мен карантиндік қызметтер Астықты қабылдау кезінде тәулік бойы жұмыс режиміне көшеді. Сондай-ақ, ҚТЖ-мен астық тасымалдаушыларды уақтылы жеткізу мәселесі пысықталатын болады. Бүгінгі таңда елімізде элеваторлардың жалпы сыйымдылығы 29,9 млн тоннаны құрайды, оның ішінде астық қабылдау кәсіпорындарында — 13,1 млн тонна және ауыл шаруашылығы өндірушілерінде — 16,8 млн тонна. Бұл қуаттар өткен жылдардағы өзгермелі қалдықтарды ескере отырып, болжамды егінді сақтау үшін жеткілікті.
Екінші шара - астықты кептіру үшін дизель отынының қосымша көлемін бөлу. Шешім Энергетика министрлігімен бірлесіп қабылданды. Тиісті нормативтік құқықтық акт әзірленді және келісу кезеңінен өтеді. Игерілмеген дизель отынының қолда бар резерві жеткілікті болады. Қосымша көлемдер астық ағындары мен лицензияланған элеваторларға бөлінетін болады.
Үшінші шара - қаржы институттары мен Азық-түлік корпорациясы аграрийлерге несиелер мен лизингтерді ұзарту мәселелерін егжей-тегжейлі пысықтайды. "Бәйтерек" холдингінің қаржы ұйымдары тарапынан қолайсыз ауа-райынан зардап шеккен фермерлерден несиелер мен лизинг мерзімдерін ұзартуға арналған әрбір сұрату жеке тәртіппен қаралатын болады.
Төртінші шара — субсидиялар бойынша борыштарды жабу мәселесін жеделдету. Қосымша қажеттілік -171 млрд теңге. Осы қаражатты бөлу кезінде қолда бар және қосымша бөлінген қаржының уақтылы игерілуін қамтамасыз ету, сондай-ақ туындайтын проблемаларды шеше отырып, қысқа мерзімде субсидиялаудың ақпараттық жүйесін дайындау қажет.
Бесінші шара - келесі жылы фермерлер үшін сапалы тұқым қорын құру. Ол үшін "Қазагрэкс" АҚ Азық-түлік корпорациясымен бірлесіп қоймаларда қалған астықтың былтырғы қорларына зерттеу жүргізеді. Олар барлық талап етілетін сапалық сипаттамаларға сәйкес келген жағдайда Азық-түлік корпорациясы 2022 және 2023 жылдардағы егіннің астығын бөлек сақтау есебінен тұқым қорының сақталуын қамтамасыз етеді.
Жедел деректер бойынша 8 қыркүйекте Қазақстанда 4,8 млн га астық жиналды, бұл егін жинау алаңының 28% құрайды. Орташа өнімділігі 10 ц/га кезінде 4,8 млн тонна астық бастырылды.
