Етті
БағытыҰҚМ
Жануардың түріАлтай
Тұқымның атауы
Алтай қой тұқымы Алтай өлкесінде 1930 жылдан бастап 12 жыл бойы өсіріліп, 1949 жылдан бастап қалыптасты. Авторлары — Г. Р. Литовченко, Н.А. Васильева, С.С. Крымский. Өсіру орны - "Страна Советов" колхозындағы "Овцевод" асыл тұқымды мал зауыты. Жергілікті сібірлік меринос қойлары негізге алынды, олар рамбулье қойларымен, австралиялық мериноспен және кавказдық жұқа жүнді қоймен будандастырылған. Жаңа тұқымды алудың басты мақсаты авторлар Сібірдің жағдайына қатты аязбен және жаздың аптап ыстығымен жақсы бейімделген қойларды қойды. Алынған Алтай тұқымы суыққа төзімді, суыққа бейімделген. Қыста негізінен қой қора маңында жайылымдар болады. Негізгі өсіру аймағы Сібір. Сондай-ақ, табындар Оралда, Солтүстік Қазақстанда кездеседі.
Алтай қой тұқымы — ірі, дұрыс дені бітімді, құрылысы мықты. Дамыған бұлшықеттер. Мойын - 1-3 дамыған қатпарлары бар, кең және терең кеудеге ие. Тегіс арқа мен бел, құйымшағы да кең, сәл салбыраңқы. Жоғары сапалы тығыз жабық жүн. Жүні жұқа, теңдестірілген. Жатыры тұқыл, мүйізі дамыған қойлар. Шайыры ақ және ашық сары. Аяқ-қолдың, іштің және бастың өсуі жақсы, қарқынды. Жүннің орташа ұзындығы 8-9 см. Жүннің түсі ақ, құрылымы ұсақ бұралаң. Ұрғашылардың тірі салмағы 55-65 кг, қошқарлар - 90-100 кг, жеке дарақтар 130 кг салмаққа жетеді.
Қошқарлардан жүнді қырқуы 9-11 кг, ұрғашылардан-6-6, 4 кг, жеке табындар сәйкесінше 30 және 12 кг қырқылады. Жүн 64 класты, ең құнды киім маталарын өндіруде қолданылады. Жүннің өнімділігі шамамен 55 % құрайды. Ерте жетілу және ет өнімділігі жақсы, 7 айға дейін жас жануарлардың салмағы 15-16 кг құрайды. Сою шығымы - 45-49 %. Ұрғашы қойлардың өсімталдығы - 130-170 қозы. Тұқымның артықшылықтарына мыналар жатады: қойлардың мықты дене бітімі, төзімділігі және Сібірдің жағдайына жоғары бейімделуі, үлкен өлшемдер мен салмақ, ерте жетілу, дұрыс күтіммен және жақсы тамақтандырумен жоғары құнарлылық. Тұқымның кемшіліктеріне асыл тұқымды емес табынның төмен қырқылуы, көкіректегі біркелкі емес шаштар жатады (арқасында ол көбінесе бүйірлеріне қарағанда қысқа болады). Кейбір дарақтарда секіретін буындарында аяқ-қолдардың жанасуы байқалады.
