Аляска (Alaska)

Тарихы

Бір мәнді атауына қарамастан, қояндар мүлдем Алясканың суық аймақтарынан шыққан емес. Тұқымды 1900 жылы Германияда қоян көрмелерінің тәжірибелі судьясы Макс Фишер және Шмидт есімді қоян асыраушы өсірді. Олар бұрын танымал болған Аляска түлкісінің керемет жетістігін қайталайтын тұқымды жасап шығару ниетімен жұмыс істей бастады, оның қара және күміс жүніне сұраныс өте жоғары болды. Тұқымды жасау үшін голланд, Гималай қояндары, Гавана және Күміс Шампань қолданылды. Бастапқыда қойылған мақсатқа селекционерлер қол жеткізе алмады, бірақ оның орнына олар бүгінде белгілі қара Алясканы өсіріп шығарды. Ол алғаш рет Германияда 1907 жылы көрсетілді, көп ұзамай Ұлыбританияға келді, бірақ өткен ғасырдың 70-ші жылдарының басында қайта жандандырылғанына дейін жоғалып кетті. Бүгінгі таңда асыл тұқымды қояндарды еуропалық қоян асыраушылардан сатып алуға болады.

Тұқым стандарты

Қояндар орташа өлшемді, салмағы 3-4 кг. Денесі жинақы, дөңгелектенген, үйлескен, бұлшықеттері жақсы дамыған. Көптеген тұқымдарда ұлғашы қояндар мөлшері мен салмағы бойынша еркек қояндардан асып түседі. Аляскада керісінше – еркектер ұрғашыларға қарағанда едәуір үлкен және ауырлау. Алайда ұрғашы қояндар ауырлау көрінеді, өйткені олардың кішкентай сағағы бар. Құлақтары өте қысқа, кең, ұштары дөңгелектенген, тігінен орналасқан. Аляска танымал және қалың, жылтыр жүннің арқасында бірден көзге түсетін керемет жүнімен назар аударады. Түсінің жалғыз вариациясы ұсынылған – тек таза қара. Түбіт жүні қара, көк тақтатас реңкті, жүнінің беткі жағына қарай ақықты-қара түске ауысады. Бауыры мен табан жастықшалары күңгірт. Арқасы мен бүйірлері жылтыр, көкшіл қара, жарықта жарқырайды. Тырнақтары қара, көздері қара қоңыр. Әрбір жерінде аз мөлшерде ақ қылшықтары болуы мүмкін, бірақ ақ дақтар немесе бұрымдар түрінде емес.

Шаруашылық сипаттамасы

Аляска – өнімділігі мен күй талғамайтындығы тұрғысынан өте тиімді қоян тұқымы. Бұл қояндар өсімталдығы орташа етті-жүнді тұқымдарға жатады. Ұяда әдетте 5-6 көжек болады. Олар ұстау және өсіру жағдайларын талғамайды. Сау қоянның өмір сүру ұзақтығы 7-10 жыл, кейде одан да ұзақ. Бұл қояндар өте белсенді және қозғалып жүру үшін көп орынды қажет етеді. Сондай-ақ, Аляска қояны ұзындығы мен биіктігіне сәйкес сыюы үшін жануардың торы кең болуы керек. Бұл тұқымның өкілдері жыл бойы сыртта бола алады, өйткені олар ыстықтан да, суықтан да қорықпайды.

Ұқсас тұқымдар

Тиін (Rabbit breed – Squirrel).