Қоян
Жануардың түріЕтті-терілі
БағытыБельгиялық фландр
Тұқымның атауыБельгияның Фландрия облысында бұл керемет, үлкен қоян – Фланд немесе фламанд алыбы өсірілді. Қалай болғанда да, дәл осы жерде XIX ғасырдың ортасында өте үлкен қояндар өсірілді және сол жерден олар бүкіл әлемге таралды. XVI-XVII ғасырларда Аргентинадан Еуропаға ірі қояндарды әкелген голландиялық теңіз саяхатшылары туралы әңгімелер бар. Бұл фантастикаға көбірек ұқсайды, өйткені бұл аргентиналық патагониялық жабайы қояндар туралы болуы екіталай еді, ересек қоянның салмағы 900 г дейін тартқан. Бұл жерде Франция мен Германияда өсірілген және бүгінде мүлдем жоғалып кеткен Еуропалық тұқым Патагониялық қояндар туралы айтылуы мүмкін. Сонымен қатар, Фландрия тұқымын өсіруде бельгиялық Стоун етті қоян тұқымы қолданылды, ол да бүгінгі күнге дейін сақталмаған. Алынған алыптарды өндіруші қоян асыраушылар Фландр деп атады және олар ерекше сипаттамаларына байланысты ХХ ғасырда әуесқойлар арасында кеңінен таралды. Кейінірек Фланд тұқымынан алып қояндар – Континенттік алыптар өсірілді, олардың өкілдері әлемдегі барлық қоян тұқымдарының арасында салмағы мен өлшемі бойынша рекордқа ие болды. Бұл күндері Фландр қоянын негізінен көрмелер үшін немесе үй жануарлары ретінде асырайды. Бұл тұқымды алғаш көрген адамдар оны коммерциялық бағыттағы тұқым деп санайды. Шын мәнінде, бұл қояндар коммерциялық тұрғыдан мүлдем тиімсіз, өйткені олар өсімінің бір килограмына шаққанда тым көп жем тұтынады және өте баяу өседі. Дегенмен, Фландр қояндарының адал жанкүйерлерінің жетіспеушілігі ешқашан байқалмады және жылдар өткен сайын сүйкімді алып қояндардың танымалдығы артып келеді.
Ересек еркек қоянның салмағы кемінде 5,9 кг, ұрғашы қояндікі – 6,3 кг. Жалмақтың жоғарғы шегі жоқ, тіпті көрмелерде салмағы 9-10 кг болатын қояндар да кездеседі. Бұл тұқымды бағалау кезінде өлшемінің үлкен болғаны жақсы, бірақ үйлескен дене бітімі одан да жақсы екенін есте ұстаған жөн. Фландр қоянының қаңқасы ауыр, үлкен. Тұрқы ұзын, арқасы кең, артқы бөлігі дөңгеленген және етті. Мықты бұлшықетті аяқтарының ұзындығы орташа, басы жалпақ, беттері толық. Ұзындығы шамамен 20 см болатын үлкен V-тәрізді құлақтары басының жоғарғы жағына тігінен орналастырылған. Еркек қояндардың басы ұрғашылардікіне қарағанда жалақтау және үлкен, бірақ соңғылары салмағы бойынша еркектерден жиі асып түседі. Жүні – сапалы жұмсақ жібектей роллбэк, жылтырап тұрады және қалың, тығыз түбіт жүні бар.
Фландр тұқымының қояндары сегіз ерекше әдемі біртекті түстерінде ұсынылады. Негізгі түсінен өзгеше түстердің реңктеріне (көбінесе қоңыр немесе сары реңктер), дақтарға, таңбаларға, құлақтарының жиектелуіне жол берілмейді.
Қара: беткі түсі қара, түбіт жүні көк тақтатас түсіндей. Көздері қоңыр.
Көгілдір: аспидтік тастатас түсіндей түбіт жүні бар терең көгілдір жамылғы түсі. Көздері сұрғылт көгілдір.
Сарғыш қоңыр (бұғы түсі): әдемі қанық алтын түс, теріге жақын бетінде ақшыл сары түске ауысады, төсі, бауыры және құйрығының төменгі жағы – ашық сарғыш немесе ақ түсті. Көздері қоңыр.
Ашық сұр: біркелкі ашық сұр түс, қылшықты түктерінің ұштары қара. Бұл негізінен агути түсі, жүн қылшығының айқын түсті жолақтары бар. Терісіне жақын түбіт жүні күңгірттеу, бұрымының ортасында ақ жолағы бар. Төсі ақ, көгілдір түбіт жүні бар. Көздері қоңыр.
Құм түсті: беткі түсі қызғылт, құм түсті, түктерінің ұштары қарама-қарсы қара реңкті. Түбіт жүні мыс түстес қызғылт, терісіне жақын көгілдір түсті. Төсі мен құйрығының төменгі бөлігі ақшыл сарғыш-ақ түсті. Көздерінің түсі қоңыр.
Сұрғылт: бүкіл денесі қою сұрғылт түсті, аздаған ақшыл сұр түсті қылшықты түстері бар. Түбіт жүні күңгірт, аспидті-тақтатас реңді. Көздері қоңыр.
Ақ: таза аппақ түс, көздері қызыл. Сары реңк, дақтар мен таңюаларға жол берілмейді.
Фландр тұқымының қояндары жақсы күтімді және қолайлы күтім жағдайларын қажет етеді. Жануардың өлшемдерінің үлкендігіне байланысты олар тордың үлкен болуын талап етеді. Бір жануар үшін тордың минималды қажетті параметрлері шамамен келесідей: ұзындығы кемінде 1 м, ені 70 см-ден бастап, ал биіктігі 0,5 м-ден төмен емес. Көжектері бар аналық одан да көп орынды қажет етеді: ұзындығы 170 см және ені 100-110 см. Ет шығымдылығы 55-60% құрайды. Олар кеш жетіледі, 8 айынан ерте емес. Бірақ бұл сау ұрпақты туып-өсірудің қосымша факторы. Жүктілік кезеңі 25-28 күнге созылады және оңай өтеді. Босануы да оңай, ұяда кем дегенде 8 көжек болады. Әрқайсысының салмағы шамамен 80-100 г. Орташаесеппен, қояндар 5-6 жыл өмір сүреді, бірақ жақсы күтім жасай отырып, өмір сүру мерзімін 8 жылға дейін ұзартуға болады.
Алып қоян Конти (Giant rabbit Conti).