Каспий (Caspian horse)

Тарихы

Каспий немесе мазендеран жылқысы - Ираннан шыққан кішкентай жылқы тұқымы. Ол Шығыстағы, мүмкін, әлемдегі ең көне түр болып саналады (Пржевальский жылқысынан кейін). Каспий жылқысы біздің заманымызға дейін сақталған қолға үйретілген жылқылардың ішіндегі ең көнесі деген пікірлер 2011 жылы Гохар-Теппеде (Мазендеран провинциясы) б.з.д. 3400 жылдан бастап осы тұқымның жылқысының қалдықтары табылғаннан кейін пайда болды.

Тұқым стандарты

Әдетте, шоқтығында Каспий жылқылары 100-ден 120 см-ге дейін жетеді, бірақ физикалық құрылымы бойынша олар пони емес, кішкентай жылқылар. Жылқы әдемі, жақсы мүсінімен әсер қалдырады. Тән белгісі - күшті аяқтары және өте мықты тұяқтары. Каспий жылқысы өте төзімді. Оны сирек жағдайларда ғана тағалау керек (егер ол өте қатты немесе тасты жерде үнемі жұмыс істеуі керек болса). Каспий жылқысының әдеттегі түсі - торы, сұр, қара, саврасай немесе қанық қызғылт (талшын түсті). Кейде басы мен аяғында ақ белгілері бар жылқылар кездеседі.

Шаруашылық сипаттамасы

Каспий жылқысы көнбіс және мейірімді мінезімен ерекшеленеді, ол өте ақылды. Мұндай жылқы агрессивті емес: балалар тіпті айғырларда да тыныш жүре алады. Ол тегіс желісімен ерекшеленеді, ал кейде ол тез жорғалауын көрсетеді. Кішкентай бойына қарамастан, Каспий жылқысы - керемет секіргіш. Нәзік сезімді, бірақ сонымен бірге өте белсенді жылқы ат ойындарында, пони жарыстарында және джимханада керемет нәтижелер көрсетеді. Егер Каспий жылқысына әбзел жегілсе, ол тез жауап беретін ақылды, жеңіл пониге айналады – мұндай жылқы ұлттық жарыстарға қатысады: қысқа қашықтыққа жүгіру және кедергілермен ойлы-қырлы жерлерде жарыстар.

Қызықты

Парсылар мүмкіндігінше күшті және жылдам тұқым өсіру мақсатында жылқы өсірумен айналысқан алғашқы халық болды. Парсы империясында өте жоғары бағаланған әсем кішкентай жылқылар (олар тіпті Персеполис барельефтерінде бейнеленген) тарих беттерінен іс жүзінде жоғалып кетті: татар-моңғол, содан кейін араб жаулап алуы кезінде парсылардың ат спорты өнеріне сілтемелер сақталған көптеген кітапханалар мен ескерткіштер жойылды. Б.з. 700 жылынан кейін Каспий жылқысы туралы ештеңе айтылмады.
Сондықтан 1965 жылға дейін ғалымдар бұл тұқымды жойылған деп санады. Бірақ содан кейін оны күйеуімен Иранға қоныс аударған және ирандық жылқы өсіруші болған американдық Луиз Фируз қайта ашты. 40 жыл бұрын Каспий жылқылары тек Иранда кездескен. Бірақ бүгінде әлемде 2-3 мың Каспий жылқысы бар. Ең бастысы, олар Ұлыбританияда, АҚШ-та және Австралияда өсіріледі.

Ұқсас тұқымдар

Ирландиялық гунтер (Irish hunter), Иомуд (Iomud), Қалмақ (Kalmyk horse), Камарг (Камарга) (Сamargue)