Қоян
Жануардың түріБағалы терілі
Бағыты
Бұл тұқым Францияда 1919 жылы пайда болды. Тұқымның авторы, француз қоян өсірушісі М. Дубовски ең күрделі будандастыруды жүзеге асырды – жабайы сұр қояндарды, Көгілдір Беверн мен Гималайлық қояндарды шағылыстырды. Алынған қояндар қайтадан бір-бірімен будандастырылып, стандартты Шиншилла осылай жасалды. Таңғажайып түсті жүні бар алғашқы қояндар көрсетілген сәттен бастап, қоян өсірушілер жүнінің түсі мен сапасын жоғары бағалап, жаңа тұқым сенсацияға айналды және Еуропада үлкен қызығушылық тудырды. Бірақ бұл шиншилланың Америкада Бельгиялық Қояннан кейінгі туғызған күшті әсерімен салыстырғанда біршама әлсіз реакция болды. Халыққа өткізу үшін асыл тұқымды қояндарды өсіретін кәсіпорындар жылдам пайда болды. Болашақта Американдық қоян өсірушілер қауымдастығына айналған ұйым 1920 жылдары мыңдаған қояндарды тіркеуге алды. Көрнекті түрді мойындағаннан кейін 10 жылдан кем уақыт ішінде Америкада оның негізінде тағы екі шиншилла тұқымы құрылды және бекітілді ‒ Американдық және Алып. 1927 жылы бастапқы форма Кеңес Одағына әкелінді және бірнеше онжылдықтар бойы құрылып, жетілдірілді, содан кейін 1963 жылы Кеңестік Шиншилла тіркелді.
Ересек еркек қояндардың салмағы 2,2-3,2 кг шамасында, ұрғашылары ауырлау – 3,5 кг-ға дейін. Дене құрылысы шағын, иықтары мен жамбастары толық. Тұтастай алғанда, бұл үйлесімді дамыған қоян, денесінің тереңдігі орташа, тұрқы шамалы кең және жоғарғы сызығы дөңгелектелген, сауырынан құйрығына көлбеуленіп түседі. Құлақтары тығыз, тігінен орналасқан, ұштары күңгірт түсті. Шиншилла түсті жүндері реңді қылдарының ерекше орналасуына байланысты өзінің керемет құбылысымен көрінеді – қылшықты түктердің қара түсті ұштарымен толықтырылып тұрған күңгірт және ақшыл түстердің алмасып орналасуы осы ұзын құйрықты кеміргіш шиншилланың түсіне ұқсас әдемі комбинацияны жасап шығарды.
Орташа салмағы қояндарды ауыр алыптарға немесе тым кішкентай және нәзік ұсақ тұқымдарға қарағанда ұстауға және күтуге ыңғайлы үй жануары етеді. Бұл үй жағдайында асырауға арналған керемет тұқым – Стандартты Шиншилланың мінезі сабырлы және көнбіс, бұл оны балалар мен ересектерге бірдей мейірімді керемет үй жануарына айналдырады. Орташа ұяда 7-9 көжек болады. Орташа өмір сүру ұзақтығы – 8-9 жыл. Ол сәндік қоян ретінде де, еті мен жүні үшін де қолданылады.
