Тәжік
Тұқымның атауыЕтті
БағытыҰҚМ
Жануардың түрі
Тәжік тұқымы 1947-1963 жылдары өсірілді. Тәжікстанның мал шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтында гиссар тұқымды қойларды сараджин тұқымды қойлармен шағылыстыру, сондай-ақ гиссар тұқымды қойларды линкольн қойларымен будандары қолданылды. Қажетті типтегі бірінші буын будандары «өз ішінде» өсірілді. Алынған будан қойлар ақауға шығарылды, ал жас ұрғашы тоқтылар одан әрі селекциялық жұмыста қолданылды. Жайылымдық жағдайда жануарларды одан әрі мұқият және жүйелі іріктеу жаңа перспективалы қой тұқымын құрды. Тұқым 1964 жылы бекітілді. Негізінен тәжік тұқымды қойлар Тәжікстанда, Қырғызстанда, Өзбекстанда өсіріледі.
Тәжік қойларының түсі ақ, кейбіреулерінде түрлі түсті талшықтар кездеседі. Құлағын, басын және аяғын жабатын жүн түсі қоңыр немесе қызғылт түсті. Жануарлар ірі, бойы биік, күшті конституциясы бар, дене бітімі айқын ет пішіндерімен, басы жеңіл, қоңқақ мұрынды, ұзын. Мойны ұзын, бұлшықетті, кеуде кең, терең, арқасы және құйымшағы кең, қаңқасы күшті, жақсы дамыған. Жануарлардың кең, жақсы дамыған жинақы немесе сәл салбыраған құйрығы бар. Аяқтары биік, дұрыс қойылған, тұяқтары берік. Тәжік қойларының жүні берік, қалың, серпімді, иілгіш, жақсы люстра жылтырлығымен, сәл толқынды, әртекті, өрілген құрылымды. Жүн өрімдерінің ұзындығы 15-20 см, мамықтың - 7-11 см. Құрғақ шаш жоқ.
Ересек қойлардың салмағы 65-75 кг, ең үздігі 125 кг-ға дейін, қошқарлар - 90-110 кг, ең үздігі 160 кг-ға дейін. Құнарлылығы 100-110%. Жануарлар ерте жетіледі, тәуліктік салмақ қосу 200-220 гр. 5 айда қозылар 40-45 кг-ға дейін салмақ қосады, бұл ересектер массасының 50-56%-ын құрайды. Бір жыл ішінде жүн қырқу аналықтардан 2-3 кг, 3,5 кг-ға дейін, қошқарлардан - 3-4 кг-ға дейін, 5 кг-ға дейін. Жылына екі рет қырқады. Таза жүннің шығымы 65-70% құрайды. Тәжік тұқымды қойлардың жүні кілем жасау үшін қолданылады. Тәжік тұқымының қойлары төзімді, иммунитеті жақсы, жыл бойы жайылымдық ұстауға бейімделген, жергілікті жағдайларға көнбіс.
Дорпер қой тұқымы (Dorper), Санта-Инес қой тұқымы (Santa Ines).
