«Алтай АШҒЗИ» ФМБҒМ
ӨндірушіЖаздық бидай
ДақылҚостанай
Аудандастыру өңірлері"Алейская" бидай сұрпы - "Федералды Алтай агробиотехнология ғылыми орталығының" орыс селекционерлері өсірген қатты сұрыпты жаздық бидай.
Шығу тегі
"Алейская" сұрпы буданды популяциядан Алтайская Нива х НТ-7) х Алтайская Нивадан жекелеп іріктеу нәтижесінде өсірілді.
Сипаттамасы
"Алейская" бидай сұрпының орташа кеш пісетін түрі. Вегетациялық кезең 79-90 күн.
Апробациялық белгілер
Гордеиформе әртүрлілігі. Аралық типтегі бұта. Сабаны әлсіз, жоғарғы түйіннің түктілігі күшті, мойнында күшті балауыз жабыны бар. Жалауша жапырағында қынапта балауыз жабыны өте күшті, ал жапырақ алақанында орташа. Масағы цилиндр тәрізді, орташа тығыздықта, қатты боялған. Қылқандары қоңыр, масақтан ұзын. Иығы дөңгелек, тар - орташа енді. Тісі түзу, қысқа. Дәні ұзартылған, қысқа қыртысы бар, ақ түсті.
"Алейская" бидай сұрпының өнімділігі
Алейская сұрпы - 2009 жылдан 2012 жылға дейін Қостанай кешенді МСУ (2 аймақ) және Федоров МСУ (1 аймақ) Қостанай 52 стандартымен салыстырғанда сыналды. Сұрып орташа кеш. Орташа өнімділік 21,9 ц/га құрады, бұл стандарттан 2,1 ц/га артық.
Аурулар мен климаттық жағдайларға төзімділік
Алейская бидай сұрпы жапырылуға және құрғақшылыққа орташа төзімді. Тозаңды қаракүйеге, қоңыр татқа, ақұнтаққа, тамыр шіріктеріне сезімтал. Септориозбен орташа зақымданған.
Ұн тарту және нан пісіру қасиеттері
1000 дәннің массасы 43,8 грамм. Астықтың натурасы 785 г/л дейін. Шикі ақуыздың орташа мөлшері 18,0%-ға дейін, дәндегі ақуыздың мөлшері - 14,9 %, мөлдірлігі - 87 %, жарма өнімділігі - 68,0% дейін, шикі балауыз - 30,7 %, жарма түсі - 4,3 балл, құрғақ макарон түсі - 4,3 балл, қайнау коэффициенті - 3,3 %, жалпы бағасы - 3,9 балл.
Өндіруші/өтініш беруші
Федералды Алтай агробиотехнология ғылыми орталығы
Мекенжайы
656910, Барнаул-51, Научный городок, 35,
тел. (3852) 49-68-28,
e-mail: aniish@mail.ru
Құрылымдық жағынан "Силантьевка" ӨК кіретін "Олжа Беляевка" ЖШС-де жаздық бидайдың жалпы егісі -23 838 га. Негізгі сұрыптары: Ликамеро, Шортандинская–2012, Шортандинская–95, Тризо, Астана–2, сондай–ақ қатты сұрыптары - Солнечная және Алейская.
Биыл егіннің жалпы ауданы 18 382 га құрайды. Оның ішінде "Тобольская" сұрпының жұмсақ бидайына 10 247 га, "Алейская" және "Солнечная" сұрпының қатты бидайына - 874 га, "Шортандинская" сұрпына - 1518 га егілді. Сондай-ақ, "Старт" (элита) сұрпындағы бидай дақылдары бар - 383 га және "Астана" - 774 га.