Құстар
Жануардың түріЕтті-жұмыртқалы
БағытыГилян
Тұқымның атауыҒалымдар жылнамалық фактілерге сүйене отырып, гилян тұқымы ұзақ уақыт бойы ыстық Дағыстаннан, шағын Гилян провинциясынан әкелінген деп мәлімдейді.
Құстардың басы орташа мөлшерде, ұзартылған, тұмсығы орташа ұзын, иілген. Айдары бұршақ тәрізді, жұмыр, бұдырлы, қылшық түктермен жабылған. Көздері сарғыш-қызыл немесе қара. Мойны ұзын; кішкентай, бірақ айқын жотасы бар. Сырғалықтары мен салпыншақтары айқын көрінеді. Бір жасқа дейінгі жас құстардың сырғалықтары салпынашақтарына қарағанда күшті дамыған, бірақ жас ұлғайған сайын салпыншағы үлкейеді. Қораздардың денесі жоғары көтерілген, жартылай төбеслескіш типті. Сирақтары ұзын, бұлшықетті, айтарлықтай ерекшеленеді. Табан сүйектері ұзын, қалың, күшті, қауырсынсыз. Шыққанына тәулік болған балапандардың табан сүйектерінің қалыңдығы қарапайым тауықтарға қарағанда едәуір үлкен болады. Құйрығы кішкентай, арқа сызығына 60 градус бұрышта орналасқан. Денесі ұзынша, кеудесі кең. Құстың қауырсыны тығыз, бірақ борпылдақ емес. Мұндай тауықтардың бойы 80 см-ге жетеді. Қауырсын түстеріне келетін болсақ, ол әртүрлі болуы мүмкін. Ең көп таралған нұсқалар – қара, мәрмәр, ақ, ақшыл және қызыл-қоңыр. Тірідей салмағы 4,5-6 кг, қораздарда 7 кг дейін жетеді.
Табиғаты бойынша Гилян тауықтары агрессивті. Алайда олар бір-бірімен тіптен төбелеспейді. Әтештер - өз тобының батыл қорғаушылары, олар қарсыласына, тіпті олардың күштерінен басым болса да, ойланбастан төбелесуге дайын. Сонымен қатар, құстар тату, жайылымда топталып жүреді, шашырамайды. Бір қызығы - кеңістікті шектеуді қажет етеді. Тауықтарды жұмыртқа салу түйсігі сақталған, олар жақсы ұябасар тауықтар. Балапандары баяу қауырсынданады, бірақ ауруға төзімді және иммунитеті жақсы. Құс өмірінің екінші жылында ғана толық дамып жетіледі. Аналықтары шамамен 1,5-2 жаста толық жетіле бастайды. Осы кезден бастап олар белсенді түрде жұмыртқалай бастайды. Бір жұмыртқаның салмағы 70-80 г, қабығы қызғылт немесе ақшыл. Мекиен тауық жылына шамамен 150 жұмыртқа сала алады.
Бұл жануарлар күтім және азықтандыру жағдайларына талғампаз емес. Олардың рационы жайылым отынан тұруы мүмкін, бірақ құрамында дәрумендер, ақуыздар мен кальций бар тағам олардың денсаулығын жақсартуға және өнімділігін сақтауға көмектеседі. Тұқым жақсы денсаулығымен және керемет иммунитетімен ерекшеленеді, барлық дерлік ауруларға қарсы тұра алады. Балапандар туылғанда-ақ күшті және сау болады. Тауықтардың 95%-ы тірі қалады, бұл жақсы көрсеткіш
Полтавалық саз тауығы (Poltava clay), Полтавалық шыт түсті тауық (Poltava calico), Плимутрок (Plymouth Rock), Джерси алыбы (The Jersey Giant).