Тироль тұқымы (Tyrolean breed )

Тарихы

Тироль тұқымының жануарлары көп қырлы және австриялық Альпінің биік бөлігінде өсіріледі. Тұқым жайылатын альпілік шалғындардың 70%-ы теңіз деңгейінен 1600 м биіктікте және одан жоғары орналасқан. Қарапайымдылық, ақкөңілдік, төлдеу жеңілдігі, конституция беріктігі сияқты әмбебап қасиеттерінің арқасында тироль сұр тұқымы (оберинталер) жоғары сүт өнімділігімен және бордақылаудың маңызды мүмкіндіктерімен бірге мамандандырылған етті мал шаруашылығына жарамды. Сұр тироль малының таралу аймағы негізінен Солтүстік және Оңтүстік Тирольдің бірнеше алқаптарымен шектелген. Тұқымның асыл тұқымды кітабын 85 мал шаруашылығы бірлестігі кіретін одақ жүргізеді . Бұл тұқымның жануарлары 18-19-ғасырда Еділ бойында және Төменгі Новгород губерниясында малды жақсарту үшін пайдаланылды.

Тұқым стандарты

Тироль тұқымды малдың тұяқтары мен мүйіздерінің ұштары қара, негізгі түсі сұр. Дене бітімі мықты, екі жыныстағы жануарларда мүйіздері бар. Денесі кең, бұлшықеті жақсы. Жануарлар жақсы төзімділікке ие, сондықтан олар Австриядағы Альпі тауларының құрғақ аймақтарында ұсталады.

Шаруашылық сипаттамасы

Тироль тұқымды сиырлар қарапайым, ақкөңіл, күшті конституцияға ие және жеңіл төлдеуімен танымал. Тұқым әмбебап – ет пен сүт желісін дамытуға мүмкіндік береді, ал соңғы жағдайда ол жоғары сүт өнімділігін көрсетеді - 4 пайыздық маймен және 3,4 пайыздық ақуызбен жылына 5000 килограмм. Бұл тұқымның сиырлары кеш жетіледі: олар бұзаулағаннан кейін 4-5-жылдары толық жасты болады, ал бірінші төлдеуге 34 айда келеді. 94 пайызға жуық құнарлылығымен, орташа шаруашылық пайдалану мерзімі 4,7 жыл, қарапайым, кез келген жемді тұтыну, құрғақ аймақтарға бейімделу және сүттің жақсы сапасымен бұл сиырлар иелеріне жоғары табыстылықты қамтамасыз етеді. Сою шығымы 58-60%-ды құрайды. Бір жастағы асыл тұқымды бұқашықтардың тірі салмағы 500-520 кг құрайды, бұл шамамен 1200 грамм орташа тәуліктік өсімді көрсетеді.

Ұқсас тұқымдар

Нант (Nant), Маркиджан (Marchigiana).